afbeelding detail: Marquis de Lafayette – Ary Scheffer -1822- Nat portrait Gallery, Smithsonian Inst.

Als een hecht team traden Cornelia Scheffer en haar drie zonen in Parijs de moeilijke omstandigheden tegemoet. Ze leefden samen, zorgden voor elkaar en deelden nog steeds hun patriotse idealen voor een betere wereld. De studie van de jongens had de hoogste prioriteit, meer dan het gemak van huishoudelijke hulp waar de familie in Holland toch aan gewend was geweest. Ary en Henry studeerden bij de schilder Pierre Guérin en probeerden tegelijk alvast een markt te vinden voor hun konterfeitsels. Ze kozen daarvoor aansprekende onderwerpen, met voor veel mensen herkenbare situaties zoals De weduwe van de soldaat, of De terugkeer van de jonge invalide. Ary stuurde al in 1812, nog maar 17 jaar oud, zijn werk De dood van Lodewijk de Heilige in naar de Salon en kreeg er een medaille voor.

Broer Arnold schilderde niet, maar schreef. Als historicus en journalist stak hij zijn duidelijke meningen niet onder stoelen of banken. Op de Franse troon zat op dat moment weer een Bourbon, die niets liever wilde dan terugkeren naar de oude tijden van het absolute koningschap. Samen met andere jonge kunstenaars en idealisten sloten de broers zich aan bij de Charbonnerie, een liberale oppositiegroep (liberalisme was toen nog een opstandige beweging) die onder leiding van de Markies de Lafayette veranderingen wilde afdwingen en in 1822 zelfs tevergeefs een staatsgreep probeerde te plegen. Alle drie de broers namen grote risico’s, maar vooral Arnold trok de aandacht en kwam vaak in aanraking met justitie. Zijn ijveren voor bescherming van de persvrijheid leverde hem zelfs een veroordeling tot een jaar gevangenisstraf op, die hij ontliep door de wijk te nemen naar Brussel. Bij de mislukte staatsgreep van 1822 ontsnapten ook Ary en Henry ternauwernood aan arrestatie. Moeder Cornelia stond doodsangsten uit om haar kinderen en ontwikkelde hartproblemen, maar werkte zodra haar gezondheid het toeliet druk door met het schilderen van miniaturen van het werk van haar zoons, om bij te dragen aan het gezinsinkomen.

Het contact met de Markies De Lafayette bracht behalve gevaar en avontuur ook veel nieuwe en veelbelovende contacten met zich mee. De man had een indrukwekkende stamboom, veel geld en een groot hart voor de strijd voor vrijheid en gelijkheid. Hij had zelfs meegestreden in de Amerikaanse onafhankelijkheidsoorlog en hield daar in de Verenigde Staten een populariteit aan over die tot de dag van vandaag voortduurt. Op zijn buitenverblijf La Grange en in zijn riante woning in Parijs verzamelde deze held graag geestverwanten en jonge mensen om zich heen. De Scheffers werden er graag geziene gasten en vooral Ary kreeg kansen te over tot het schilderen van portretten, te beginnen met Lafayette zelf. Hij viel ook op als mentor en leraar voor de jongere schilders. Ary bleek een beminnelijk mens, nooit te beroerd andere jonge schilders verder te helpen en met zoveel aanzienlijke potentiële klanten om zich heen die hem hun portret wilden laten schilderen kwam er ook een einde aan de arme jaren. 

Marijke van Vliet, cie. PR

Meer kunst in beeld

De Scheffer

De Scheffer 2019 – Genomineerden

De Scheffer

Aankoop De Scheffer 2019

Uitgelicht

Restauratie Cuyp dankzij VDM-Restauratiefonds (film)