Werk, bid & bewonder
Kunst en calvinisme. Het lijken onverenigbare grootheden. Kunst wordt geassocieerd met rijkdom en luxe. Calvinisme met geassocieerd met sober, streng en spaarzaam. Maar niets is minder waar.
De Nederlandse elite bestond in de zeventiende eeuw – de beroemde Gouden Eeuw –voornamelijk uit calvinisten. Calvinisten bekleedden hoge maatschappelijke posities, bestuurden het land en verdienden veel geld met de overzeese handel. Hun rijkdom en maatschappelijke status etaleerden ze met grote huizen, chique interieurs én fraaie kunst. Het beeld dat kunst en calvinisme niet samengaan, klopt niet. Het is een idee dat we hebben overgehouden aan de negentiende eeuw.
Kunst sierde de woonhuizen van calvinisten net zo goed als die van katholieken en doopsgezinden. Calvinisten legden wel andere accenten. Ze bezaten meer dan gemiddeld afbeeldingen van oudtestamentische thema’s en hadden een voorliefde voor portretten. En naakt en kleurige kleding? In tegenstelling tot wat we vaak denken, waren die wel degelijk toegestaan.
In deze tentoonstelling worden clichés over kunst en calvinisme ontrafeld en worden mythes ontkracht. Wat was de werkelijke relatie van calvinisten tot kunst? Hoe is ons huidige beeld van calvinisten ontstaan? Is het tijd voor een nieuwe kijk op kunst en calvinisme?