Schefferweetjes 7
Voor de verhalen in deze reeks maak ik graag gebruik van eerdere publicaties. Daarbij is het proefschrift uit 1937 van Marthe Kolb, Ary Scheffer et son temps, 1795-1858, een goudmijn. Zij heeft Ary Scheffers leven zo goed mogelijk gereconstrueerd uit heel veel brieven, recensies, artikelen en in memoria. Allerlei anekdotes geven zo een persoonlijk beeld van de mens en de schilder Ary Scheffer. Het scheelt natuurlijk dat hij verkeerde in het centrum van de culturele en maatschappelijke elite, waar het gebruikelijk was veel te bewaren en herinneringen op te schrijven. Zo citeert zij uit de mémoires van de Prince de Joinville, François, de derde zoon van koning Louis-Philippe: “Op een morgen was ik bezig met boetseren in het atelier van mijn zus Marie, toen Scheffer binnenkwam en me vertelde dat hij een onbekende kunstenaar had ontmoet. Het was een jonge man, maar onmiskenbaar getalenteerd, die zich in een afgrijselijke ellende bevond. Met 600 francs zou hij gered zijn en hij gaf me in ruil twee kleine schilderijtjes. ‘Wat stellen ze voor?’ vroeg ik. ‘Het zijn landschappen, naar verhalen van Walter Scott. Kijk eens, wat een mooie beweging! En als u 600 francs hebt, geef ze mij!’ Toevallig had ik het geld en ik gaf het hem. ‘Hoe heet uw protegé?’ vroeg ik vervolgens.
‘Théodore Rousseau.’ Scheffer had Rousseau zien werken aan een schets, La descente des Vaches des hauts plateaux du Jura, waar hij heel erg van onder de indruk was. Hij liet het niet bij deze financiële steun, maar bood zijn jonge kunstbroeder ook een plaats in een van zijn ateliers, zodat hij zijn schets groot kon uitwerken. De jury van de Salon van 1836 weigerde het werk tot verontwaardiging van Ary. Hij stelde het werk ten toon in zijn eigen atelier en nodigde iedereen uit het daar te komen bewonderen. Marthe Kolb ziet hierin het zoveelste bewijs van de loyaliteit en onvoorwaardelijke trouw van Ary Scheffer aan zijn vrienden, idealen en principes. Hij had zich immers ook de woede van de koning op de hals kunnen halen bij zo’n demonstratieve actie tegenover de door de koning aangestelde jury. Er kwamen geen represailles:
Ary Scheffer kon ook bij de koning wel een potje breken.
Marijke van Vliet
