Nader bekeken – Umar Rashid
afbeelding: Umar Rashid - 2022- the stewart brothers collection
Soms gebeuren er dingen die je volkomen onverwacht door elkaar schudden. Dat overkwam mij op zaterdag 29 oktober, toen ik rustig over de markt kuierde. Zonnetje erbij, zo’n heerlijke tevreden zaterdagstemming. Een appje: “Heb je zin om de opening van een tentoonstelling moderne kunst bij te wonen, over een uur in het museum, ik heb een kaart over.” Natuurlijk, waarom niet? Een opening van een tentoonstelling is altijd een feestje. Eenmaal in het museum bleek het al gezellig druk, opvallend veel onbekenden, ook veel jonge mensen. In de Schoumanzaal gaf een dia alvast een voorproefje van het soort werk dat we zouden gaan zien. Kleurrijk, feestelijk op het eerste gezicht. Nog even wachten op de kunstenaar. Zijn binnenkomst was als een opkomst op het toneel.
Een Grote Vriendelijke Reus, gehuld in een schitterende rode cape, met een tropenhelm met daaronder een anti-muskietenshawl, begroef zowel directeur Femke Hameetman als conservator Wilma Süto in een berenomhelzing en nam plaats voor in de zaal. Hij bleek niet de eerste de beste te zijn. Umar Rashid had op hetzelfde moment ook al een solotentoonstelling in het MoMa in New York. Begrijpelijk dat het Dordrechts Museum met trots deze tentoonstelling presenteerde.
Als Afro-Amerikaan is Umar Rashid gefascineerd door de geschiedenis en met name die van het kolonialisme. Hij zoekt naar de plaats van zwarte mensen daarin en probeert vanuit hun perspectief die geschiedenis in beeld te brengen. De titel van de tentoonstelling, Two Tongues, verwijst daar ook naar. Zijn verhaal is kleurrijk en soms grappig, maar niet bitter. Misschien juist wel daardoor komt het keihard binnen, ook of misschien wel juist bij een historica die heel goed weet wat zich in dit kader heeft afgespeeld. Het maatschappijkritische werk van Jeroen Bosch is een van zijn inspiratiebronnen.
afbeelding: Umar Rashid – zakendoen kost pijn
Kortom: ik werd van mijn sokken geblazen door dit werk en denk er nu al weken over na. Hier is niets van het geforceerde dat sommige discussies kunnen hebben. Twee werkelijkheden staan hier naast elkaar. Dit is onze gezamenlijke geschiedenis, waarin we allemaal een plaats hebben en van waaruit we samen in deze wereld verder moeten.
Ik vind het fantastisch dat Dordrechts Museum voor het Hof van Nederland een werk van Rashid heeft aangekocht. Het is een natuurlijke overgang naar meer inclusiviteit in onze musea, waardoor we in de toekomst hopelijk ook meer mensen van kleur en uit alle lagen van de bevolking tot onze bezoekers en onder de leden van VDM mogen gaan rekenen.
