Slow Fashion; Interview met Wyke Sybesma
- Hoe vond u het om als conservator deze kostuumtentoonstelling samen te stellen, 50 topstukken uit een collectie van twee eeuwen Dordtse modegeschiedenis?
Bij het samenstellen van een schilderijententoonstelling kun je in het depot al zien hoe een schilderij eruit ziet. Bij het samenstellen van een modetentoonstelling is dat anders. Kleding aan een hanger ziet eruit als een stuk stof. Een kledingstuk krijgt pas vorm, komt tot leven, als het om een pop hangt. Het ontdekken hoe een jurk er daadwerkelijk uitzag en om meer te weten te komen over het verhaal en de draagster van ieder kledingstuk was spannend.
- Wat betekent het voor u als conservator dat de tentoonstelling wordt verlengd?
Daar ben ik blij mee, want zo kunnen mensen die door de plotselinge sluiting de tentoonstelling niet hebben bezocht, straks toch nog een kijkje nemen! Voor ons als projectgroep was het vooral zaak om bruikleengevers te vragen of ze hun stukken nog langer konden missen. En gelukkig was dat het geval.
Voor de kledingstukken is het het ‘zwaarst’. Textiel is heel kwetsbaar, en de kleding is vaak oud en fragiel. Normaal gesproken duren textieltentoonstellingen 3-4 maanden, we hadden het al iets opgerekt, en dat was ook verantwoord, aangezien de stukken als heel lang in goede omstandigheden zijn bewaard en lang niet tentoongesteld waren. We hebben wel extra controle gedaan en sommige kledingstukken van de pop gehaald, sluitingen geopend, om de spanning op de stof er af te halen.
- Hoe waren in het algemeen de reacties van het publiek op de tentoonstelling Slow Fashion; Volwassenen/Kinderen op de tentoonstelling Slow Fashion?
Goed, enthousiast en verbaasd, dat Dordrecht zo’n mooie mode collectie heeft. Men is enthousiast over de combinaties in het Dordrechts Museum en over hoe mooi het valt in het interieur. Het verkleden vindt men ook erg leuk en vaak komt de vraag of we die niet vaker kunnen doen. We zijn daar mee bezig!
- Wat sloeg het meeste aan bij de bezoekers: de tentoonstelling in het Dordrechts Museum of in Huis Van Gijn?
Allebei op zijn eigen manier. Het is mooi om te zien dat een voorwerp er in een andere omgeving volledig anders uit kan zien en ervaren wordt. In het Dordrechts Museum gaat het meer om de actualiteit en over de duurzaamheid/Slow Fashion, en dat we dat al in de 18de eeuw terugvinden. De veelheid van soorten objecten, de combinaties van schilderijen met japonnen wordt erg gewaardeerd. De in het museum tentoongestelde kledingstukken in combinatie met schilderijen en accessoires geven een tijdsbeeld. Door een kledingstuk op deze manier te dateren kun je aan de hand van kleding het tijdsbeeld van een schilderij gaan herkennen.
De tentoonstelling in Huis Van Gijn is heel anders van karakter. Daar vallen door de kledingstukken, door dresscode, nostalgie en wooncultuur, in hun natuurlijke omgeving, het ‘klopt’ zoals sommigen reageerden. Zeer gewaardeerd wordt dat het huis als het ware haar bewoners heeft teruggekregen. Of we dit niet altijd kunnen doen. Misschien wel! We denken na over hoe we onze kleding/modecollectie vaker in het huis kunnen laten zien.
- Welke periode / kledingstuk sprak het meeste aan; Volwassen/Kinderen. Welke combinatie jurk/schilderij viel het meest in de smaak?
De trouwzaal in Huis Van Gijn wordt zeer gewaardeerd, de twee bruine japonnen in het Dordrechts Museum, maar ook de felgekleurde Schotse ruit, en natuurlijk het capeje van het campagnebeeld. Prachtige foto natuurlijk van Marie Cecile Thijs en veel vrouwen die dat capeje graag zouden hebben. Er wordt ook flink gegruweld bij de vitrine met bont. Net zoals bij de korsetten. Wat is iedereen blij dat we nu leven en niet meer ingesnoerd naar een dinertje hoeven!
- Hoe is gereageerd op de circulaire wereld/hergebruik van kleding, en op de PETflessen jurk van Monique Collignon?
Enthousiast, we hebben een wand gemaakt waar de bezoekers hun ‘Slow Fashion tips’ kunnen achterlaten. Dit is door veel bezoekers gedaan. Je merkt hierdoor dat duurzaamheid/hergebruik wel degelijk speelt. Ook de Remake Studio van Wereldwijven Ateliers wekte veel interesse bij de bezoekers. De workshops waar bezoekers hun eigen kleding mee konden nemen werden elke maand drukker bezocht. Op de jurk van Monique Collignon wordt verbaasd gereageerd. Bezoekers denken in eerste instantie dat het zijde is, maar komen er dan achter dat het van PET-flessen is gemaakt.
- Is er een gesprek opgang gekomen over “duurzame mode”?
Een bewustwording zeker, dat zie je bijvoorbeeld aan de vele tips die zijn achtergelaten. We zullen als museum zeker niet een cultuuromslag realiseren met onze tentoonstelling, maar ik denk zeker dat we de bezoekers hebben kunnen laten zien dat hergebruik heel normaal zou moeten zijn. Iets moois en waarmee je bijvoorbeeld je kledingstuk uniek kan maken. Wat ik opmerkelijk vond, dat er een overschot aan textiel in de textiel verzamelbakken is, omdat de meeste mensen nu thuis zijn en hun kledingkast gaan opruimen. Mogelijk dat door het coronavirus de mensen anders gaan kijken over hun leven/gebruik van de aarde: is het niet NU het moment om ons leven te beteren? minder op reis, minder kleding, minder aanslag op onze natuur/etc.? Ik hoop dat we nu een flinke stap zullen maken om liever te worden voor onze aarde.
- Is er gebruik gemaakt van de Remake Studio van de WereldWijven?
Rondom de tafel van de WereldWijven was het altijd druk. Ze hebben veel aandacht gekregen en veel advies gegeven oa hoe en wat je kunt doen om simpel je vlekken weg te werken met bv fantastisch borduurwerk met groot effect. De ‘workshops’ waar de bezoekers kleding mochten meenemen werden steeds drukker bezocht.
- Hoe was de belangstelling/reacties vanuit de modewereld?
De reacties vanuit de (mode)pers waren positief, er is heel veel PR gegenereerd met de tentoonstelling. Vanuit de modewereld an sich (ontwerpers bijvoorbeeld) hebben we geen reacties.
- Zijn er suggesties gekomen vanuit de bezoekers/kinderen op de briefjes?
Zeker en veel, het zijn natuurlijk vooral briefjes over wat je met je kleding kan doen. Ik kan me voorstellen dat we er een top 10 van maken, de leukste, meest bijzondere, creatieve, grappige, nooit gehoorde tips te selecteren en alleen die op te hangen. Voorbeeld Tip: een klein kind heeft geschreven “poppenkleding maken van oude of niet gebruikte kleding”.
We gaan de tips de komende tijd ook online delen met onze volgers.
- Wat maakt deze tentoonstelling in uw visie speciaal?
Naast het feit dat de collectie zo onbekend is, is de tentoonstelling en collectie bijzonder omdat deze Dordts is. Deze kleding die je in de tentoonstelling ziet, werd hier gedragen, 100-150 jaar geleden ‘liepen’ deze japonnen door de straten. Maar heel interessant is om te zien hoe actueel die ‘oude’ mode eigenlijk is. Onze voorouders waren heel duurzaam, zuinig is niet het goede woord, omdat ze veel geld, tijd en aandacht aan hun kleding besteedden, dus zuinig, nee. Ze gingen er wél heel zorgvuldig mee om, iets dat kapot was, of niet meer modieus, werd niet weggegooid, maar gerepareerd of aangepast. En dat je dan nog steeds ravissant voor de dag kon komen, blijkt wel, en dat geldt ook voor nu. Iets ‘ouds’ of iets vermaakt kan heel stijlvol zijn.
En twee tentoonstellingen, zo verschillend, en wel uit dezelfde collectie en gemaakt door het zelfde team. Waar de ene bezoeker meer met het historische heeft, kan de ander zich juist aan de actualiteit laven. Het is mooi dat het twee gezichten heeft.
- Gaat u zelf nog dingen veranderen in de tentoonstelling?
Gezien de corona maatregelen zal er mogelijk een looproute in het Dordrechts Museum en waarschijnlijk ook een looproute in Huis Van Gijn komen. De filmpjes in de tentoonstelling worden in het Dordrechts Museum nu achter elkaar gezet en gaan automatisch afspelen, zodat bezoekers geen gebruik meer hoeven te maken van de touchscreens.
In Huis Van Gijn kan er nu even geen gebruik worden gemaakt van de verkleedkleding. Maar we zijn natuurlijk wel van plan om hier een mooi plekje voor te zoeken binnen de vaste opstelling van het huis na Slow Fashion.
Bij de tafel waar de WereldWijven aan werken zullen er niet meer dan twee mensen per dag aan het werk zijn en zullen we maatregelen treffen dat mensen ze niet dichter dan tot 1,5 meter afstand kunnen benaderen.
En bij het bord met de tips zullen we de lege kaartjes en pennen weghalen.
Verder is er een werkgroep opgericht die zich ook bezig houdt met het 1,5 meter museum. Er zal een routing komen. Extra medewerkers op de vloer om alles in goede banen te leiden en eventueel in te grijpen/ de bezoekersstroom anders te leiden of te pauzeren als het te druk dreigt te worden. Mensen zullen vooraf een ticket moeten boeken online en dan zal ook duidelijk informatie gegeven worden over het bezoek.
- Zijn er ook mode items geleend uit collecties van andere musea?
Nee, we hebben er heel bewust voor gekozen om de tentoonstelling samen te stellen uit eigen collectie, zeker op het gebied van kleding. Enkele steunobjecten hebben we wel geleend, en natuurlijk de moderne items van hedendaagse modeontwerpers.
En tot slot: kom kijken!!
